Τις τελευταίες δεκαετίες οι παθήσεις του γόνατος είναι από τις συχνότερες περιπτώσεις που καλείται να αντιμετωπίσει ο σύγχρονος ορθοπαιδικός – χειρουργός για να βελτιώσει την ποιότητα ζωής των ασθενών όλων των ηλικιών.

Οι παθήσεις του γόνατος οφείλονται σε τραυματικά ή εκφυλιστικά αίτια, με διαφορετική διαγνωστική και θεραπευτική προσέγγιση κατά περίπτωση.

Τραυματικής αιτιολογίας παθήσεις του γόνατος εμφανίζονται συχνότερα στις νεότερες ηλικίες, αφού είναι περισσότερο δραστήριοι στην εργασία τους ή σε αθλητικές δραστηριότητες, χωρίς βεβαίως να αποκλείονται οι μεγαλύτερης ηλικίας ασθενείς.

Οι συχνότερες από τις παθήσεις αυτές είναι η ρήξη του μηνίσκου, η ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνδέσμου και η χόνδρινη βλάβη των μηριαίων κονδύλων ή της επιγονατίδας.
Στις ανωτέρω παθήσεις τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται αιφνίδια και μετά από κάποια έντονη-βίαιη κίνηση, είναι ισχυρά και περιορίζουν την κινητικότητα της άρθρωσης.

Συχνά κατά την κλινική εξέταση και μόνο του ασθενούς, από έναν έμπειρο ορθοπαιδικό-χειρουργό, είναι εφικτή η διάγνωση της πάθησης. Σε περίπτωση όμως αμφιβολίας ή προκειμένου να σχεδιασθεί η θεραπευτική προσέγγιση του πάσχοντος, εκτελείται ειδική απεικόνιση με μαγνητική τομογραφία του γόνατος.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση και αποκατάσταση των τραυματικών βλαβών γίνεται αρθροσκοπικά και με πολύ μεγάλη επιτυχία. Η αρθροσκόπηση του γόνατος αποτελεί θεραπεία επιλογής λόγω των πολλών πλεονεκτημάτων της μεθόδου, τα κυριότερα των οποίων είναι:

Οι εκφυλιστικής αιτιολογίας παθήσεις του γόνατος εμφανίζονται συνήθως σε ασθενείς ηλικίας μεγαλύτερης των 60 ετών, αλλά και σε νεότερους αν έχει προηγηθεί κάποιος σοβαρός τραυματισμός των αρθρικών επιφανειών του γόνατος. Οι συχνότερες από αυτές είναι η οστεοαρθρίτιδα, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η θυλακίτιδα και η ραιβότητα(παραμόρφωση) του γόνατος.

Τα συμπτώματα των παθήσεων αυτών εγκαθίστανται προοδευτικά και χειροτερεύουν με την πάροδο του χρόνου. Κυριότερο σύμπτωμα είναι ο πόνος στο γόνατο αρχικά κατά την κάμψη, στη συνέχεια κατά τη βάδιση και τελικά ακόμα και κατά την ανάπαυση, παρατηρείται κριγμός του γόνατος και ευαισθησία στην έσω επιφάνεια της άρθρωσης. Συχνά η άρθρωση παραμορφώνεται, κυρτώνει και διογκώνεται.

Επιβεβαίωση της πάθησης γίνεται με απλή ακτινογραφία με την οποία γίνεται και η σταδιοποίηση της νόσου, η οποία καθορίζει και τον τρόπο αντιμετώπισής της. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι χρήσιμη η εξέταση του γόνατος και με αξονική τομογραφία.

Η θεραπευτική αντιμετώπιση της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος εξαρτάται από τη βαρύτητα-στάδιο της πάθησης. Σε ήπιες μορφές οστεοαρθρίτιδας η εφαρμογή ειδικών ενδαρθρικών ενέσεων σε τακτά χρονικά διαστήματα μειώνει την ένταση των συμπτωμάτων και καθυστερεί την επιδείνωση της νόσου. Σε βαρύτερες περιπτώσεις η θεραπεία της πάθησης είναι χειρουργική. Οι ασθενείς υποβάλλονται σε ολική αρθροπλαστική του γόνατος, αντικατάσταση της άρθρωσης, απαλλάσσονται από τα συμπτώματα του πόνου, επανέρχεται η κινητικότητα και η μορφολογία της άρθρωσης και αποκτούν την προ της εμφάνισης της νόσου ποιότητα ζωής. Τα αποτελέσματα είναι εξαιρετικά, η βάδιση άμεση και η αποκατάσταση πολύ γρήγορη εάν εφαρμοσθεί πλήρως το πρωτόκολλο:

Τα τελευταία έτη υπάρχει η δυνατότητα επιλογής χρήσης και της εξατομικευμένης αρθροπλαστικής γόνατος (PSI), όπου η χειρουργική επέμβαση και η πρόθεση που θα τοποθετηθεί σχεδιάζονται για τον συγκεκριμένο ασθενή με επακόλουθο τα πολύ καλύτερα αποτελέσματα και την ακόμα γρηγορότερη αποθεραπεία του ασθενούς.